همه پزشکان و امدادگران سرم را می شناسند. سرم ها اشــکال دارویی تزریقی هستند که برای جبران آب و مایعات از دســت رفته بدن یا صرفا به عنوانی واسطه ای دارورسانی مورد استفاده قرار می گیرند.
ســرم ها در نظر اول چندان متفاوت به نظر نمی رسند؛ برای مثال شاید سرم قندی-نمکی با سرم یک سوم-دوسوم تفاوتی نداشته باشد، اما در عمل تفاوت های کوچک و گاهی بزرگی، سرم ها را از هم متمایز می کند که توجه به آنها برای پزشکان و داروســازان ضروری است؛ به خصوص در شرایط فعلی که کمبودهای دارویی باعث شــده است که برای مدتی یک یا چند نوع از ســرم ها در داروخانه موجود نباشند و داروساز و پزشک ناچار به انتخاب نوع دیگری از سرم بشوند
سرمها بر اساس ماده ی تشکیل دهنده به انواع زیر تقسیم می گردند:
۱-سرم نمکی :که شامل سرمهای زیر می باشد
الف ) نرمال سالین یا نمکی ساده N.S ۰۹/۰%
ب )صورتی رنگ، ۴۵/۰% یاسی رنگ هاف سالین –سدیم کلراید
۲ – رینگر زرد رنگ
۳ – رینگر لاکتات
۴ – سرم قندی یا دکستروز : شامل انواع ۵%آبی رنگ -۱۰% قهوه ای رنگ- ۲۰% -۵۰% می باشد.
۵ – سرم قندی – نمکی : این سرم به دو نوع زیر تقسیم می شود
الف ) ۳/۲ – ۳/۱ که شامل ۳/۱ نمک و ۳/۲ قند می باشد ( دکستروز ۳.۳۳ % و سدیم کلراید۹%) قرمز رنگ
ب )دکستروز سالین که نوع غلیظ تر سرمهای قندی – نمکی می باشد ( دکستروز ۵% – سدیم کلراید ۹%) سبز رنگ
۶ – محلولهای جایگزین پلاسما : که به انواع زیر تقسیم می شود
الف ) دکستران
ب ) دکستران ۷۰
ج ) هماکسل
د ) مانیتول
کاربرد سرمها :
۱ – سرم نمکی : این سرم به دو شکل قابل تزریق و غیر قابل تزریق تقسیم می شود
الف ) قابل تزریق :
جبران کمبود مایعات بدن مانند اسهال – استفراغ – خونریزی ها
بالا بردن فشار خون در افرادی که سابقه فشار خون ندارند و بنا به دلیلی مثل گرسنگی یا شنیدن خبری ناگوار دچار افت فشار خون شده اند
انما یا تنقیه ( تخلیه محتویات داخل روده بیمار قبل از اعمال جراحی )
شستشوی زخم ها در زمان تعویض پانسمان
ب ) غیر قابل تزریق :
شستن ماشین دیالیز _ شستن ماشین ساکشن
۲ – سرم رینگر :
رینگر همان سرم نمکی است که به آن یکسری املاح اضافه شده است املاح موجود در این سرم : سدیم ، کلر، پتاسیم و کلسیم می باشد و در جبران کاهش مایعات – درمان کاهش پتاسیم بدن مثل زمانی که فرد داروی ادرار آور مثل لازیکس را طولانی مدت مصرف می کند نیز کاربرد دارد.
۳- سرم رینگر لاکتات :
از نظر شیمیایی مانند پلاسمای خون می ماند . وقتی بدن با کاهش مایعات مواجه می شود این سرم بر تمامی سرمها ارجحیت دارد در سوختگی ها ، جراحی های بزرگ کاربرد دارد.
۴ – سرم قندی ۵% :
الف) تامین انرژی بیماران ناشتا ب) کمک به تسکین درد پس از اعمال جراحی
ج) کمک به کاهش تب د) ایجاد ادرار و کمک به دفع سموم بویژه در مسمومین
۵ – سرم قندی ۱۰% :
الف) کمک به کاهش تب های بسیار بالا
ب) درمان افت قند خون شدید
ج) ایجاد ادرار و کمک به دفع سموم
د)کمک به ایجاد ادرار بخصوص در بیماران کلیوی
هـ ) کمک به ترمیم زخم مثل سوختگی ها
۶– سرم قندی- نمکی :
جبران کمبود مایعات ، املاح و انرژی بدن.
۷- سرم هماکسل :
از استخوان گاو نر در ساخت آن استفاده می گردد باید در یخچال نگهداری شود در درمان شوکهای ناشی از سوختگی ، خونریزی ، اسهال و استفراغ های شدید مورد مصرف می باشد
۸- سرم مانیتول :
در افرادی که به دلایلی مثل فشار خون ، سوختگی، بیماری قلبی ، اختلالات کلیوی دچار عدم تعادل مایعات بدن شده اند کاربرد دارد.
[alert type=”info”]
منابع:
– سايت فوريتهاي پزشکي
– medplus
[/alert]
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.