توفان (طوفان) دریایی نوعی توفان گرمسیری است. توفان گرمسیری نیز عبارتی است که عموماً به توفان‌های کم‌فشار نواحی حاره‌ای اطلاق می‌شود. توفان گرمسیری معمول، با توفان‌های تندری یا رعد و برقی همراه بوده و در نیمکره شمالی جهت حرکت باد برخلاف عقربه‌های ساعت در مجاورت سطح زمین است. برخی نواحی ایران در معرض توفان دریایی قرار دارند.
اغلب توفان‌های دریایی در فاصله بین ماه‌های گرم سال (تابستان و اوایل پاییز) روی می‌دهند. توفان‌های دریایی موجب خسارات گسترده در نواحی ساحلی و حتی چند صد کیلومتر دورتر از سواحل خواهند شد. سرعت باد ناشی از این توفان‌ها گاهی به بیش از ۲۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد. این توفان‌ها همچنین باعث ایجاد گردباد و انفجارات کوچک خواهند شد و در امتداد سواحل امواج توفانی به پا کرده و به علت بارش سنگین باران خسارات وسیعی به وجود خواهند آورد.
توفان‌های دریایی براساس سرعت باد، فشار مرکزی و حجم خسارات احتمالی به ۵ دسته طبقه‌بندی می‌شوند. دسته ۳ و بالاتر، در طبقه توفان‌های دریایی بزرگ قرار می‌گیرند. با این وصف دسته‌های یک و دو نیز خطرناک بوده و نیازمند توجه هستند. توفان‌های دریایی موجب بارش‌های وسیعی در خشکی خواهند شد که سیل یکی از نتایج مرگبار و مخرب آن محسوب می‌شود. توفان‌های کم سرعت و گرمسیری که به سمت نواحی کوهستانی حرکت می‌کنند موجب بارش‌های بسیار سنگینی می‌شوند. بارش شدید نیز موجب رانش زمین یا گل و لای در این نواحی خواهد شد. به علت بارش سنگین باران، سیل‌های برق‌آسا هم روی خواهند داد. طغیان رودخانه‌ها و آبگذرها ممکن است چند روز یا حتی بیشتر بعد از فرونشست توفان کماکان ادامه داشته باشد.
اقدامات حفاظتی و مراقبتی
قبل از وقوع توفان دريايي :
- برای حفظ اسباب و اثاثیه موجود در خانه باید برنامه‌ریزی شود. پشت پنجره‌ای‌های دائم مخصوص توفان، بهترین وسیله حفاظت از پنجره‌هاست. روش دیگر آن است که چند لایه تخته مخصوص و آماده روی پنجره‌ها نصب شود. زدن چسب مانع از شکستن شیشه پنجره‌ها نمی‌شود.
- سقف شیروانی را باید به کمک تسمه‌های فلزی اضافی به چارچوب ساختمان متصل کرد. این کار خسارات وارده به سقف را تقلیل می‌دهد.
- بهتر است شاخ و برگ اضافی درختان اطراف خانه قطع شوند.
- چاله‌های موجود در اطراف خانه باید پر شوند.
- باید به فکر تهیه پناهگاه بود.
هنگام وقوع توفان دريايي :
- اخبار صدا و سیما در مورد توفان دریایی پیگیری شود.
- محل کار یا سکونت را باید درصورت امکان ایمن نمود. پشت پنجره‌ای‌ها را مسدود کرد. وسایل موجود در اطراف خانه را نیز ترجیحاً به داخل منتقل کرد.
- وسایل برقی موجود در خانه طبق دستورات قبلی خاموش شوند. ترموستات یخچال را باید در سردترین نقطه تنظیم کرده و درب آن را بست.
- جریان گاز خانه قطع شود.
- از تلفن مگر در شرایط بسیار اضطراری نباید استفاده کرد.
- قدری آب برای مصارف بهداشتی نگهداری شود. می‌توان وان حمام و سایر مخازن موجود در خانه را برای این منظور از آب پر کرد.
در شرایط زیر لازم است محل زندگی یا کار را ترک نمود:
- اگر مقامات محلی چنین توصیه‌ای کرده باشند، توصیه‌های آنها را باید دقیقاً اجرا کرد.
- اگرکسی به هنگام توفان دریایی درخانه‌های سیار یا آلاچیق زندگی می‌کند، باید بداند که چنین سکونتگاه‌هایی خطرناک هستند (حتی اگر محکم به زمین هم اتصال پیدا کرده باشند).
- اگر کسی در ساختمانی مرتفع زندگی می‌کند، باید بداند باد ناشی از توفان دریایی در طبقات بالا قدرت بیشتری دارد.
در شرایط زیر باید به اتاق امن یا پناهگاه موجود در ساختمان پناه برد:
- اگر کسی در ساحل یا در حریم سیل و در مجاورت رودخانه یا آبگذر زندگی می‌کند.
- اگر کسی احساس می‌کند که در معرض خطر است.
- اگر کسی بنا به دلایلی نمی‌تواند محل سکونت یا کار خود را ترک نماید.
اگر پناهگاه یا اتاق امن وجود ندارد، لازم است توصیه‌های زیر رعایت شوند:
- بهتر است در نقطه‌ای در داخل ساختمان پناه گرفت جایی که دور از در و پنجره‌های شیشه‌ای است.
- بهتر است تمام درهای داخلی و خارجی ساختمان را بست و از ایمنی آنها اطمینان پیدا کرد.
- باید پرده‌ها را انداخته و درزهای موجود در خانه را مسدود کرد. اگر آرامشی موقت برقرار شد دلیل بر پایان توفان نیست. این وضع می‌تواند به علت حضور مرکز توفان در محل خانه باشد. باد شدید ممکن است مجدداً شروع شود.
- می‌توان در اتاق کوچکی (مثلاً انباری) در پایین‌ترین طبقه ساختمان پناه گرفت.
- می‌توان در زیر میز یا وسیله بزرگ دیگری در کف ساختمان دراز کشید.
[alert type=”info”]
منبع :
دفتر امور آموزش عمومی، پایه و همگانی معاونت آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال احمر
[/alert]
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.