انجمن نجاتگر

[sb125]

یک حمله تشنجی مانند توفانی کوچک در سیستم الکتریکی مغز است و علائم حاصل از آن می‌تواند از چند دقیقه مات و مبهوت شدن تا افتادن و از دست رفتن کامل هوشیاری متفاوت باشد.
[align=center][/align]

حتی یک شخص سالم ممکن است به ندرت دچار حمله تشنجی شود، اما به طور کلی حملات تشنجی در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است.

هنگامی که حمله تشنجی رخ می‌دهد، پزشکان مجموعه‌ای از آزمون‌ها را بر روی فرد انجام می‌دهند تا مطمئن شوند که عارضه وخیمی وجود ندارد.

آزمایشی که امواج مغز را اندازه می‌گیرد و الکتروانسفالوگرافی (EEG) نامیده می‌شود، می‌تواند با ثبت کردن امواج بلند و نوک تیز، وجود حمله تشنجی را ثابت کند.

تصویر برداری با تشدید مغناطیسی (MRI) می‌تواند علت زمینه‌ای تشنج مانند تومور، سکته مغزی یا ناهنجاری مادرزادی را نشان دهد.

تب اغلب باعث بروز حمله تشنجی می‌شود و گاهی علامت عفونتی مانند مننژیت است.

افت شدید قند خون و کم‌آبی بدن نیز می‌‌تواند حمله تشنجی را برانگیزد. با انجام آزمایش‌هایی ساده در اتاق اورژانس می‌‌توان این علل را تشخیص داد.
هنگامی که هیچ علت زمینه‌ساز ظاهری وجود نداشته باشد، پزشکان می‌گوید یک حمله تشنجی خوش‌خیم رخ داده است.

دو سوم افرادی که دچار حمله تشنجی می‌شوند، هرگز در طول عمرشان دوباره تشنج نمی‌کنند.

تصمیم‌گیری درباره اینکه برای جلوگیری از حمله بعدی باید تجویز دارو انجام داد یا نه و چه هنگامی باید این کار را انجام داد، در هر فردی متفاوت است و عمدتا بستگی به نوع و دفعات تشنج‌های یک فرد دارد.

صرع صرفا اصطلاحی دیگر برای اختلال تشنجی است، اما این کلمه دارای بار معنایی خاصی است، زیرا دفعات زیاد حمله تشنجی را در یک فرد به ذهن می‌آورد.

در هر حال متخصصان می‌گویند هر کسی که  دو بار دچار حمله تشنجی با علت نامعلوم شود، در معرض خطر بالا برای دچار شدن به حمله سوم است.

با اینکه برخی افراد به خصوص پس از حملات شدید نیازمند گذشت چند روز برای احساس بهبودی کامل هستند، اغلب افراد پس از 10 تا 15 دقیقه می‌گویند حال‌شان خوب شده است.

[hezar]

-


نکاتی در مورد صرع و حملات تشنجی


بیماران مبتلا به اپی لپسی در جامعه با محدودیت هایی مواجه هستند که هنوز برطرف نشده است. این افراد همچنان در خانه با خانواده یا در محل کار با کارفرمای خود مشکل دارند. بار انگ بیماری اپی لپسی بیشتر از خود بیماری و باورهای غلط آزاردهنده از بیماری است....

آیا ترس خانواده ها از این بیماری یا ترس مردم بجا و آگاهانه است؟ آیا این بیماران نیاز به کمک دارند؟ چگونه می توانیم افراد جامعه را توجیه کنیم که اپی لپسی پدیده ای گذراست و بیماران می توانند زندگی عادی داشته باشند؟

به سراغ دکتر بابک زمانی، متخصص مغز و اعصاب و استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران رفته ایم تا پاسخی برای این سوالات بیابیم.


▪ آقای دکتر! اصلا حملات تشنجی به چند صورت دیده می شوند؟

به طور کلی حملات تشنجی به ۲ نوع موضعی ساده و موضعی مرکب تقسیم می شوند. در نوع موضعی ساده بیمار علایم تشنجی خفیفی دارد که به شکل حرکتی یا شناختی است و هنگام تشنج بیمار کاملا هوشیار و نسبت به اطراف آگاه است و بیهوشی رخ نمی دهد ولی در تشنج های موضعی مرکب علاوه بر اینکه همان حالت های موضعی ساده دیده می شود، تشنج یا حواس پرتی نیز رخ می دهد. در این نوع تشنج هوشیاری نسبت به اطراف کم می شود. حمله به صورت ناگهانی آغاز می شود و چند دقیقه به طول می انجامد و مصدوم بعد از آن حوادث به وقوع پیوسته را به یاد نمی آورد و وقایع رخ داده را ثبت نمی کند.


▪ علائم تشنج چگونه است؟

برخی از بیماران قبل از بیهوشی علائم خاصی ندارند ولی گاهی ممکن است احساس خاصی داشته باشند. این احساس خاص معمولا در تشنج های موضعی ساده دیده می شود و بعد از آن بیمار دچار حمله می شود. از دیگر علائم لرزش دست، اختلال حسی در جایی از بدن، احساس خوشایند یا ناخوشایند است اما در گروهی از بیماران علائم تشنج ناگهانی آغاز می شود حتی برگشت بیماران به وضع بعد از تشنج متفاوت است. به عنوان نمونه بیماران با تشنج بزرگ تونیک کلونیک جنرالیزه مدتی در خواب آلودگی و گیجی باقی می مانند و به تدریج هوشیاری خود را به دست می آورند.


▪ دکتر زمانی! شما گفتید گاهی اوقات بیماران قبل از تشنج احساس خاصی دارند. آیا این علائم هشداردهنده می تواند به بیماران کمک کند تا بتوانند بیماری را کنترل کنند یا از دیگران کمک بخواهند؟

معمولا علائم هشداردهنده چند ثانیه قبل از وقوع تشنج ظاهر می شوند و بیماران در این فاصله زمانی کوتاه کار خاصی نمی توانند انجام دهند.


فرض کنید در یکی از اماکن عمومی ناگهان فردی مقابل ما به زمین می افتد و غش می کند. چگونه می توانیم به او کمک کنیم؟

اطرافیان کار زیادی نمی توانند برای بیمار انجام دهند. تنها کاری که می توانیم انجام دهیم این است که بیمار را از خطرات حفظ کنیم یعنی مراقب باشیم که حین تشنج به خود یا اطرافیان صدمه نزند. بهتر است او را به پهلو بخوابانید و سر را طوری قرار دهید که باعث بهبود تنفس شود و ترشحات از دهان خارج شده و وارد حلق نشود همچنین سعی کنید سر را هنگام تشنج محافظت کنید. حملات موضعی مرکب معمولا در یک دقیقه کنترل می شوند و نیاز به دخالت چندانی ندارد.

حملات تشنجی ساده نیز بعد از چند دقیقه بدون هیچ عارضه ای از بین می روند و شخص می تواند بعد از اندک زمانی فعالیت طبیعی خود را از سر بگیرد و حتی نیاز به اقدامات پزشکی نداشته باشد. حملات تشنجی و بدون عارضه ناشی از اپی لپسی یک فوریت پزشکی به حساب نمی آید.



▪ بسیاری از مردم وقتی با بیماران تشنجی مواجه می شوند، اقدامات اشتباهی انجام می دهند. ممکن است به این اشتباهات اشاره کنید؟

اکثر کارهایی که مردم یا حتی پرسنل پزشکی انجام می دهند غیرعلمی و ناآگاهانه است. برخی از مردم هنگام مواجه شدن با این بیماران به دور او خط می کشند یا سکه ای پرتاب می کنند. این اعمال خرافاتی بیش نیست و گاهی نیز تلاش می کنند جسم سفتی مابین دندان ها قرار دهند که ممکن است باعث شکسته شدن دندان ها شود.

انجام تنفس مصنوعی یا محکم نگه داشتن بیمار از جمله دیگر موارد اشتباهی است که برای کمک به بیماران در حال تشنج صورت می گیرد و گاهی آسیب جدی به بیمار وارد می شود حتی پرسنل پزشکی به خصوص در بیمارستان های آموزشی که اینترن ها و رزیدنت ها مستقر هستند زمانی که با این بیماران برخورد می کنند بدون گرفتن شرح حال اقدام به درمان می کنند و مانند فردی که برای اولین بار دچار تشنج شده از او همه آزمایشات، سی تی اسکن یا حتی نمونه مایع نخاعی درخواست می کنند که اصلا نیازی به این کارها نیست.

گاهی بیمارانی که در خیابان یا مجامع عمومی تشنج می کنند کشان کشان به درمانگاه برده می شوند و پزشک درمانگاه آمپول دیازپام یا سایر داروها را تجویز می کند. بیماران بعد از به دست آوردن هوشیاری می گویند زمانی که در خانه تشنج می کردیم، بعد از ۲ تا ۳ ساعت به هوش می آمدیم ولی در درمانگاه حدود ۴۸ ساعت خواب بودیم. مهم ترین اصل در اپی لپسی پیشگیری است. اگر از بیماری اپی لپسی مطمئن هستیم نیاز به اقدامات دیگری نیست. فقط زمانی که تشنجات تکرار شونده بودند یعنی حین گیجی بعد از تشنج، برای اینکه تشنج بعدی مجددا تکرار شود نیاز به اقدامات فوری پزشکی و اورژانسی است.


▪ آیا لازم است این بیماران کارت یا پلاک پزشکی با خود حمل کنند؟

به نظر من داشتن پلاک یا کارت پزشکی کار صحیحی نیست چون از نظر اجتماعی ممکن است برچسبی به بیماران زده شود. همان طور که می دانیم اپی لپسی بین مردم بسیار شایع است و تعداد زیادی از مردم جامعه به این بیماری مبتلا هستند.


▪ وقتی یک فرد بیمار تصمیم به ازدواج می گیرد ممکن است سوالاتی از این قبیل که آیا می تواند زایمان کند یا بیماری به فرزندش به ارث می رسد یا خیر، داشته باشد. نظر شما چیست؟

باورهای غلطی در جامعه وجود دارد که این افراد نمی توانند ازدواج کنند یا بچه دار شوند ولی این طور نیست. این بیماران بدون هیچ مشکلی می توانند ازدواج کنند و بچه دار شوند. همه بیماری ها زمینه ارثی دارند و ممکن است به ارث برسند ولی احتمال به ارث رسیدن اپی لپسی اندک است.


▪ آیا تشنج ممکن است با بیماری های دیگری از قبیل تومورهای مغزی یا سکته مغزی اشتباه گرفته شود؟

مهم ترین علامت تومور مغزی تشنج است یعنی فردی که برای اولین بار تشنج می کند و تا به حال بررسی نشده حتما باید از نظر وجود تومور مغزی بررسی شود ولی در سکته های مغزی علائم دیگری وجود دارد. سکته های مغزی با کاهش سطح هوشیاری همراه نیستند و معمولا عملکرد منفی داریم یعنی علامتی از بین می رود ولی تشنج با علائم مثبت همراه است و مواردی اضافه می شود.


▪ اگر نکته ای در نظر دارید بفرمایید.

هیچ محدودیتی برای بیماران وجود ندارد. تنها محدودیت بیماران هنگام رانندگی است. آنها تا یک سال بعد از آخرین تشنج به شرط کنترل بیماری توسط پزشک می توانند رانندگی کنند. ورزش هایی مانند شنا، صخره نوردی یا کوهنوردی را نباید انجام دهند ولی اگر می خواهند شنا کنند حتما یک نفر را همراه داشته باشند و به طور کلی باید از انجام کارهایی که دقت و هوشیاری بسیار لازم دارد پرهیز کنند. در کل اپی لپسی بیماری درمان پذیری است و افراد نباید به هیچ وجه از این بابت نگرانی داشته باشند و بیماران دچار اپی لپسی هیچ فرقی با دیگر افراد جامعه ندارند و تا آخر عمر نیز ممکن است هیچ مشکلی نداشته باشند.
     

منبع مصاحبه : سلامت